Być czy nie być? A może… być czy stawać się? Oto jest pytanie które powinniśmy zadać sobie ucząc się norweskiego. A to dlatego, że słówka „å være” oraz „å bli” używane są często zamiennie, a nie powinny. Każde z nich ma swoje odrębne znaczenie i jest używane w konkretnych sytuacjach. Aby używać ich poprawnie, musimy zastanowić się czy dana sytuacja jest stała czy zmienna.
Å VÆRE - być
Słówko være oznacza być. W czasie teraźniejszym odmieniamy je do „er” a w czasie przeszłym do „var”, perfektum „har vært”. Være użyjemy kiedy opisujemy sytuację która jest:
– stała
– niezmienna
– trwa aktualnie lub miała miejsce w przeszłości
– opisujemy umiejscowienie czegoś w przestrzeni
Użycie være będzie więc poprawne w tego typu zdaniach:
Jeg er student. – Jestem studentem.
Han er en far. – On jest ojcem.
Skoene er dyre. – Buty są drogie.
Det var varmt i går. – Bylo ciepło wczoraj.
Vi var på kino for to dager siden. – Byliśmy w kinie 2 dni temu.
Hun har vært syk lenge. – On był długo chory.
Å bli - stawać się, zostawać
Bli używamy wtedy, kiedy zaszła jakaś zmiana. Stan A zmienił się w stan B. Np. nastrój zmienił się z dobrego w zły, było słońce ale teraz jest deszcz, w związku z inflacją ceny wzrosły, ukończyłam studia i zostałam lekarzem.
Bli odpowiadać będzie więc takim słówkom jak „stawać” czy „zostawać”, użyjemy go kiedy chcemy zwrócić uwagę rozmówcy na to jaka zmiana zaszła.
Jeg var glad men katten knuste vasen og jeg ble sint. – Byłam zadowolona ale kot zbił wazę i się wkurzyłam.
Alt ble dyrt i det siste. – Wszystko stało się drogie ostatnio.
Jeg blir lege om 2 år. – Zostanę lekarzem za 2 lata.
Været ble dårlig. – Pogoda zrobiła się kiepska.
Neste sommer blir vi gift. – W następne lato będziemy małżeństwem.
W zdaniach w czasie przyszłym Være zamieniamy na Bli:
Han er syk. – Han blir syk.
On jest chory. – On będzie chory.
Vi er hjemme. – Vi blir hjemme.
Jesteśmy w domu. – Będziemy w domu.
Du er arbeidsledig. – Du blir arbeidsledig.
Jesteś bezrobotny. – Będziesz bezrobotny.
W niektórych kontekstach możemy też używać ich zamiennie:
Vil du bli/være med?
Chcesz iść z nami?
Jeg blir her/Jeg vil være her.
Zostanę tutaj/ Chcę tutaj zostać.
Możecie nas znaleźć także na:
Facebook’u, Instagramie oraz TikToku!
Zapraszamy również do nas na zajęcia indywidualne oraz kursy grupowe.
