W Polsce znane są legendy o warszawskiej syrence, o smoku wawelskim czy bazyliszku.
W Norwegii również istnieje kilka legend, które cieszą się popularnością. Niektóre mogą być zabawne, abstrakcyjne a nawet przerażające.
Poznajcie kilka z nich.
Trolle – kamienne olbrzymy
Trolle to jedne z najbardziej znanych stworzeń norweskiego folkloru. Występują w różnych rozmiarach – od małych, złośliwych stworków, po wielkie, niebezpieczne olbrzymy. Zazwyczaj zamieszkują góry, jaskinie i lasy. Uważano, że są wrogie wobec ludzi, choć nie zawsze inteligentne. Ich charakterystyka to strach przed słońcem, bo pod jego wpływem zmieniają się w kamienie.
Zanim jednak pomyślicie, że trolle to tylko dziecinny wymysł, wiedzcie że większość Norwegów naprawdę w nie wierzy. Często wypatrują śladów trolli podczas górskich wypraw, a figurki trolli to jedna z najpopularniejszych pamiątek z Norwegii. W Parku Narodowym Rondane można zobaczyć formacje skalne, które — według legendy — to trolle skamieniałe o świcie.
Nøkken – wodny uwodziciel
Nøkken to mityczna istota wodna, znana także w innych krajach Skandynawii. W norweskich opowieściach przybiera różne formy — najczęściej młodzieńca o niezwykłej urodzie, grającego hipnotyzujące melodie na skrzypcach.
Jego muzyka oczarowuje słuchaczy i prowadzi ich wprost do wody, gdzie mogą utonąć lub zostać uwięzieni na zawsze. W niektórych wersjach legendy Nøkken przybiera postać pięknego białego konia — kiedy ktoś na niego wsiądzie, koń pędzi prosto w głąb jeziora.
Pojawia się zwykle o zmierzchu lub nocą. Dawniej ludzie wierzyli, że można się przed nim ochronić, nosząc przy sobie kawałek żelaza — podobno Nøkken go unika.
Huldra – leśna dama z ogonem
Huldra to istota zamieszkująca głębokie norweskie lasy. Z przodu wygląda jak niezwykle piękna kobieta, lecz jej sekret kryje się z tyłu — ma lisi ogon i często dziurę w plecach przypominającą wnętrze wydrążonego drzewa.
Według legend Huldra uwodzi mężczyzn i zabiera ich do swojego magicznego świata. Może być pomocna i przyjazna, ale tylko wtedy, gdy inni traktują ją z szacunkiem. Jeśli ktoś ją obrazi, potrafi być groźna.
Wierzono, że jeśli Huldra poślubi człowieka w kościele, traci swoje moce i ogon, stając się zwykłą kobietą.
Draugen – duch topielca
Draugen to upiorny duch zmarłego marynarza lub topielca, który zamiast odejść do świata zmarłych, powraca, by nawiedzać morze i nadbrzeża.
Według podań pojawia się w postaci wysokiej postaci w mokrym płaszczu, z pustymi oczodołami i włosami pokrytymi wodorostami. Jego obecność zwiastuje sztorm, katastrofę morską lub śmierć. Draugen może też zatapiać łodzie i wciągać marynarzy w morską otchłań.
To jedna z tych legend, które skutecznie odstraszały dawnych rybaków od wypływania na morze w złą pogodę.
De Underjordiske – ludzie spod ziemi
De Underjordiske, czyli „podziemni ludzie”, to istoty zamieszkujące góry, jaskinie lub ukryte krainy pod wzgórzami. Wyglądem przypominają ludzi, ale żyją w magicznym świecie, do którego rzadko dopuszczają śmiertelników.
Według legend są opiekunami skarbów i tajemniczych miejsc. Mogą być życzliwi, jeśli okazuje się im szacunek — dawniej Norwegowie zostawiali im jedzenie i napoje, aby zyskać ich przychylność. Jednak gniew De Underjordiske bywa groźny — potrafią rzucać uroki, powodować choroby lub sprowadzać pecha na całe gospodarstwa.
Ich obecność miała tłumaczyć dziwne zniknięcia ludzi lub zwierząt w górach.
Selma – wąż z jeziora Seljord
Selma to legendarna istota zamieszkująca jezioro Seljord w Telemarku. Według opowieści przypomina ogromnego węża lub smoka morskiego. Pierwsze zapiski o niej pochodzą z XVIII wieku, a do dziś mieszkańcy twierdzą, że widzieli długie, falujące ciało przesuwające się po tafli jeziora.
Legenda o Selmie często porównywana jest do historii o szkockim potworze z Loch Ness. Niezależnie od tego, czy wierzyć w jej istnienie, czy nie — opowieści o Selmie przyciągają turystów, a w okolicy znajdziesz wiele punktów widokowych „na potwora”.
Hvite dame – Dama w bieli
„Dama w bieli” to duch kobiety, który nawiedza stare zamki, dwory lub opuszczone domy. Ubrana jest w długą, białą suknię, a jej twarz bywa blada i pozbawiona emocji.
W norweskich opowieściach pojawienie się Damy w bieli zwiastuje tragedię — chorobę, wypadek lub śmierć. Niektórzy wierzą, że to duch nieszczęśliwie zakochanej kobiety lub ofiary zdrady, która nie zaznała spokoju po śmierci.
Historie o niej często opowiadano dzieciom, aby trzymały się z dala od starych, opuszczonych budynków po zmroku.
📌 Norweskie legendy są nierozerwalnie związane z krajobrazem tego kraju — góry, fiordy i jeziora kryją w sobie setki opowieści o niezwykłych istotach. Warto je poznać, bo wiele z nich można odnaleźć w sztuce, literaturze i podczas podróży po Norwegii.
