2024 | Norsk Nå

Popularne norweskie przysłowia

Przysłowia są nieodłącznym elementem każdego języka, odzwierciedlającym mądrość, wartości i tradycje kulturowe danego społeczeństwa. Norweskie przysłowia mogą pomóc zrozumieć tamtejszą kulturę i sposoby myślenia. Przeanalizujemy więc kilka popularnym przysłów i zastanowimy się, jak odzwierciedlają one norweską kulturę.

1. "Ut på tur, aldri sur"

Tłumaczenie: Na wycieczce, nigdy nie jest się ponurym.

Znaczenie: Przysłowie to podkreśla, jak ważne dla Norwegów jest spędzanie czasu na świeżym powietrzu i aktywność fizyczna. Bez względu na pogodę, Norwegowie często wychodzą na piesze wędrówki, jazdę na nartach czy inne formy aktywności na łonie natury. Miasta pełne są zieleni i parków, tak aby każdy i wszędzie mógł doświadczyć kontaktu z naturą.

Przysłowie to odzwierciedla przekonanie, że kontakt z przyrodą ma pozytywny wpływ na samopoczucie i jest konieczny dla zdrowia psychicznego.

2. "Morgenstund har gull i munn"

Tłumaczenie: Poranne godziny mają złoto w ustach.

Znaczenie: To przysłowie jest odpowiednikiem polskiego „Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje”. Podkreśla ono wartość wczesnego wstawania i produktywności. Norwegowie cenią sobie pracowitość i efektywne wykorzystanie dnia, co znajduje odzwierciedlenie w ich kulturze pracy i stylu życia. Aczkolwiek nie są oni fanami niepotrzebnego stresu, dlatego wszystko toczy się w wolniejszym, niż w Polsce, tempie :D.

3. "Det er aldri så galt at det ikke er godt for noe"

Tłumaczenie: Nigdy nie jest tak źle, żeby nie było w tym czegoś dobrego.

Znaczenie: Przysłowie to wyraża optymistyczne podejście do życia i umiejętność dostrzegania pozytywnych aspektów nawet w trudnych sytuacjach. Norwegowie, żyjący w surowym klimacie i często stawiający czoła wyzwaniom, nauczyli się patrzeć na życie z perspektywy szklanki do połowy pełnej.

4. "Mye vil ha mer"

Tłumaczenie: Dużo chce więcej.

Znaczenie: To przysłowie przestrzega przed chciwością i nieumiarkowaniem. Odzwierciedla ono norweskie wartości związane z umiarkowaniem i skromnością, co ma swoje korzenie w protestanckiej etyce pracy i życia, która miała duży wpływ na norweską kulturę. W krajach skandynawskich obowiązuje tzw. Janteloven, czyli „Prawo Jante”, to pojęcie zaczerpnięte z powieści „En flyktning krysser sitt spor” autorstwa duńsko-norweskiego pisarza Aksela Sandemose. Pojęcie to opisuje nieformalne zasady społeczne, które charakteryzują się potępianiem indywidualizmu oraz sukcesu jednostki na rzecz kolektywizmu i skromności.

Prawo Jante składa się z dziesięciu niepisanych zasad, które mają na celu przypomnienie jednostkom, że nie są lepsze od innych i nie powinny wyróżniać się z tłumu.

5. "Å få blod på tann"

Tłumaczenie: Dostać krew na zęby.

Znaczenie: Wyrażenie „Å få blod på tann” oznacza dosłownie „dostać krew na ząb” i jest używane metaforycznie, aby opisać sytuację, w której ktoś staje się bardziej zmotywowany, zdeterminowany lub ambitny po doświadczaniu pierwszego sukcesu lub posmaku czegoś ekscytującego. To tak, jakby ktoś „poczuł krew” i zyskał większy apetyt na więcej. Przysłowie to odzwierciedla norweską determinację i dążenie do osiągania kolejnych celów.

Co sądzisz o norweskiej kulturze? Zgadzasz się z tymi stereotypami?
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o norweskiej kulturze i języku zapraszamy do nas na zajęcia indywidualne oraz kursy grupowe.

Możecie nas znaleźć także na:
Facebook’u, Instagramie oraz TikToku!

Kjenne; kunne; vite - czym się różnią te czasowniki i jak ich używać?

Podczas nauki języka norweskiego, często napotykamy się na różne czasowniki, które mogą sprawiać trudności z ich zrozumieniem i poprawnym użyciem. Jednym z takich przypadków są czasowniki „kjenne”, „kunne” i „vite”, które, choć mogą wydawać się podobne, mają zupełnie różne znaczenia i konteksty użycia.

1. Kjenne

Czasownik „kjenne” oznacza „czuć”, „znać” lub „być zaznajomionym z czymś”. Używamy go, aby wyrazić znajomość lub znajomość osobistą z osobą, miejscem lub rzeczą. Nie możemy jednak użyć tego słówka jeśli chcemy powiedzieć, że znamy jakiś język – jest to umiejętność, więc użyjemy kunne.

Przykłady:

Jeg kjenner henne godt. (Znam ją dobrze.)
Kjenner du denne byen? (Czy znasz to miasto?)
Hun kjenner lukten av roser. (Ona czuje zapach róż.)
Jeg kjenner ikke hennes puls. (Nie wyczuwam jej pulsu.)

2. Kunne

Czasownik „kunne” oznacza „móc” lub „umieć”. Jest używany, aby wyrazić możliwość wykonania czegoś lub posiadanie umiejętności.

Przykłady:

Jeg kan snakke norsk. (Potrafię mówić po norwesku.)
Kan du hjelpe meg? (Czy możesz mi pomóc?)
Vi kunne dra på kino i kveld. (Moglibyśmy pójść do kina dziś wieczorem.)

3. Vite

Czasownik „vite” oznacza „wiedzieć”. Używamy go, aby wyrazić posiadanie wiedzy na temat czegoś lub posiadanie informacji.

Przykłady:

Jeg vet ikke hva som skjedde. (Nie wiem, co się stało.)
Vet du hvorfor det regner? (Czy wiesz, dlaczego pada deszcz?)
De vet når bussen kommer. (Wiedzą, kiedy przyjeżdża autobus.)

Mając na uwadze powyższe przykłady, warto zauważyć, że każdy z tych czasowników ma swoje własne znaczenie i kontekst użycia. „Kjenne” odnosi się do znajomości, „kunne” dotyczy możliwości lub umiejętności, a „vite” odnosi się do posiadania wiedzy lub informacji na temat czegoś. Zapoznanie się z tymi subtelnościami pozwoli ci swobodnie poruszać się w języku norweskim i precyzyjnie wyrażać swoje myśli i intencje.

Mam nadzieję, że ten krótki przewodnik pomoże Ci lepiej zrozumieć różnicę między czasownikami „kjenne”, „kunne” i „vite” w języku norweskim. Życzymy udanej nauki!