Strona główna » kaja
Strona główna » kaja

Autor: kaja

Kategorie
Bez kategorii

I SKOGEN – W LESIE

Jak już pewnie wiecie, Norwegia to kraj bogaty w różnorodną i obfitą przyrodę. Znajdują się tu rozmaite góry, morze, jeziora i fiordy. A czy wiedzieliście, że prawie 40% powierzchni kraju to lasy? 

 

Dzisiaj poznacie z nami słówka i pojęcia związane z lasem!

DYR - ZWIERZĘTA

  • En bjørn – niedźwiedź 
  • En vaskebjørn – szop
  • Et reinsdyr – renifer
  • Et rådyr – sarna
  • En hjort – jeleń 
  • En elg – łoś
  • En gaupe – ryś
  • En ulv – wilk
  • Et rev – lis
  • En hare – zając
  • Et villsvin – dzik
  • Et pinnsvin – jeż 
  • Et ekorn – wiewiórka 
  • En grevling – borsuk 
  • Et bever – bóbr 
  • En slange – wąż 
  • En oter – wydra
  • En skunk – skunks  
  • En flaggermus – nietoperz

FUGLER - PTAKI

  • En ugle – sowa
  • En spett – dzięcioł 
  • En hauk – jastrząb 
  • En spurv – wróbel 
  • En trost – drozd
  • En dompap – gil
  • En gjøk – kukułka 
  • En meis – sikorka 
  • En ravn – kruk

PLANTER - ROŚLINY

  • Et tre – drzewo, trær – drzewa
  • En furu – sosna
  • En gran – świerk 
  • En bjørk – brzoza
  • En eik – dąb 
  • En ask – jesion
  • Et gress – trawa 
  • En busk – krzew/krzak
  • En mose – mech 
  • Et bringebær – maliny
  • Et blåbær – borówki/jagody
  • Blomster – kwiaty

SOPP - GRZYBY

  • En sopp – grzyb
  • En fluesopp – muchomor
  • En kantarell – kurka
  • En steinsopp – borowik
  • En ridderhatt – gąska
  • En sjampinjong – pieczarka
  • En honningsopp – opieńk
  • En netthatt – borowik siateczkowany
  •  En slimete sleipsopp – maślak zwyczajny

AKTIVITETER I SKOGEN - CZYNNOŚCI W LESIE

å gå på tur – spacerować, iść na wycieczkę 

å løpe – biegać 

å se på fugler/dyr – obserwować ptaki/zwierzęta

å plukke sopp – zbierać grzyby

å plukke bær – zbierać jagody 

å lytte til fuglesang – słuchać śpiewu ptaków 

å meditere – medytować 

å puste inn frisk luft – wdychać świeże powietrze 

å telte – biwakować 

FORBUDT - ZAKAZANE

å tenne bål – rozpalać ognisko 

å forsøple – śmiecić 

å skade naturen – niszczyć naturę 

å drepe dyr/fugler – zabijać zwierzęta/ptaki

å rykke opp fredede planter – wyrywać chronione rośliny

Kategorie
gramatyka poziom B1-B2

   PREPOSJISON – przyimek cz. 1

Przyimki norweskie: FOR, TIL, AV i FRA – kiedy ich używać?

Przyimki (norw. preposisjoner) to jedne z tych elementów języka, które potrafią sprawić trudność – nie tylko początkującym, ale i bardziej zaawansowanym uczniom. W języku norweskim często nie da się ich dosłownie przetłumaczyć na polski, a ich użycie zależy od kontekstu, znaczenia czasownika czy nawet utartych wyrażeń.

W tym wpisie przyjrzymy się czterem bardzo często używanym przyimkom: for, til, av i fra. Dowiesz się, w jakich sytuacjach ich używać, co dokładnie znaczą i jak różnią się między sobą. Każdy punkt opatrzony jest przykładem zdania z tłumaczeniem na język polski, dzięki czemu łatwiej przyswoisz praktyczne zastosowanie tych przyimków.

Gotowy, by uporządkować swoją wiedzę? Zaczynamy!

FOR

używamy, gdy:

  1. Określamy cel (dlaczego coś robimy) np.:  Jeg gikk til butikken for å kjøpe mat. – Poszłam do sklepu, żeby kupić jedzenie.
  2. Wyrażamy osobistą opinię np.:  Det er vanskelig for meg. – To jest dla mnie trudne. 
  3. Odnosimy się do przysług (ktoś coś robi dla kogoś) np.:  Han vasket huset for meg. – On posprzątał dla mnie dom. 
  4. Mówimy o nadmiarze czegoś, np.:  Jeg spiste for mye i dag. – Zjadłam dziś za dużo.
  5. Mówimy o czasie w przeszłości, razem ze słowem „siden” np.:  Vi flyttet hit for tre år siden. – Przeprowadziliśmy się tutaj trzy lata temu.

TIL

używamy, gdy: 

  1. Obieramy jakiś kierunek lub cel np.:  De reiste til Norge. – Pojechali do Norwegii.
  2. Określamy punkt końcowy ruchu np.:  Vi kom fram til en vakker by. – Dotarliśmy do pięknego miasta.
  3. Określamy przynależność, własność np.:  Det er mannen til søsteren min. – To jest mąż mojej siostry.
  4. Chcemy podkreślić dopełnienie np.:  Han sendte en bok til meg. – On wysłał mi książkę.  
  5. W związku; razem z, np.:  I dag skal jeg ha fisk til middag. – Dziś będę mieć rybę na obiad.
  6. Czegoś używamy np.:  Jeg bruker denne datamaskinen til å jobbe hjemmefra. – Używam tego komputera żeby pracować z domu.

AV

używamy, gdy:

  1. Chcemy wskazać wykonawcę czynności w stronie biernej np.:  Brevet ble skrevet av sekretæren. – List został napisany przez sekretarkę. 
  2. Określamy części całości np.:  Han fikk halvparten av pengene. – Otrzymał połowę pieniędzy.  
  3. Podkreślamy przyczynę np.:  Han gråt av glede da dattera hans ble født. – Płakał ze szczęścia, gdy jego córka się urodziła.  
  4. Podkreślamy jakość lub materiał np.:  Han har en klokke av gull. – Ma zegarek ze złota.
  5. Użycie z liczebnikiem, np.: Fire av bøkene ble kjøpt. – Cztery z książek zostały kupione.
  6. Wskazujemy autora, np.: En tekst av Ibsen. – Tekst Ibsena.
  7. Chcemy podkreślić dopełnienie (kogo?czego?) np.:  Jeg fikk en gave av mora mi. – Dostałam prezent od mojej mamy.
  8.  Łączymy z rzeczownikiem np.:  Jeg har et bilde av min mor. – Mam zdjęcie mojej mamy.

FRA

używamy, gdy: 

  1. Określamy miejsce lub czas np.:  Jeg skal reise fra Norge 17. mai. – Wyjadę z Norwegii 17 maja.
  2. Określamy pochodzenie np.:  Jeg kommer fra Polen. – Jestem z Polski.
  3. Określamy nieobecność lub oddalenie np.:  Lars er borte fra skolen. – Lars jest nieobecny w szkole.
Kategorie
gramatyka poziom B1-B2

Strona bierna

Strona bierna w języku norweskim

Strona bierna w języku norweskim – wszystko, co musisz wiedzieć

Strona bierna (norw. passiv) to konstrukcja gramatyczna, w której podmiot zdania nie wykonuje czynności, ale jej doświadcza. W praktyce oznacza to, że nie koncentrujemy się na tym, kto coś zrobił, ale na tym, co zostało zrobione i co (lub kto) jest odbiorcą tej czynności.

W języku norweskim mamy dwa główne sposoby tworzenia strony biernej: S-passiv oraz BLI-passiv. Obie formy są poprawne, ale stosuje się je w nieco innych sytuacjach, zależnie od stylu wypowiedzi, kontekstu oraz tego, jak bardzo chcemy podkreślić wykonawcę czynności.

🔹 1) S-passiv – strona bierna z końcówką „-s”

👉 Jak tworzymy?

Dodajemy końcówkę -s do formy czasownika w odpowiednim czasie:

  • Infinitiv (bezokolicznik): å bygges (być budowanym)

  • Presens (teraźniejszy): bygges (jest budowany)

  • Futurum (przyszły): skal bygges (będzie budowany)

  • Fortidsfuturum (przyszły w przeszłości): skulle bygges (miał być budowany)

Uwaga: W tej formie często pomijamy wykonawcę czynności. Jeśli jednak chcemy go podać, używamy przyimka „av” (od, przez):

  • Huset bygges av firmaet. – Dom jest budowany przez firmę.

📌 Przykłady:

  • Han maler huset. (On maluje dom.) → Huset males. (Dom jest malowany.)

  • Man leser boka. (Czyta się książkę.) → Boka leses. (Książka jest czytana.)

  • Reglene endres ofte. – Zasady często się zmieniają.

🔹 2) BLI-passiv – strona bierna z czasownikiem „bli”

Ta forma jest częściej używana w języku mówionym i codziennym. Stosujemy ją we wszystkich czasach, a stronę bierną tworzymy za pomocą czasownika „bli” w odpowiedniej formie oraz perfektum partisipp (imiesłów bierny) głównego czasownika.

👉 Odmiana czasownika „bli”:

  • Presens: blir

  • Preteritum: ble

  • Perfektum: har blitt

  • Pluskvamperfektum: hadde blitt

  • Futurum: skal bli

📌 Przykłady:

  • Hun selger huset. → Huset blir solgt. (Dom jest sprzedawany.)

  • Noen stjal bilen hans. → Bilen hans ble stjålet. (Jego samochód został skradziony.)

  • Vi har invitert Bjørn. → Bjørn har blitt invitert. (Bjørn został zaproszony.)

  • De hadde sagt sannheten. → Sannheten hadde blitt sagt. (Prawda została powiedziana.)

Również tutaj, jeśli chcemy podać wykonawcę czynności, używamy przyimka „av”:

  • Boka ble skrevet av Ibsen. – Książka została napisana przez Ibsena.

S-passivBLI-passiv
Styl oficjalny, techniczny, instrukcjeStyl potoczny, codzienna mowa
Często bez podanego wykonawcyCzęsto z wykonawcą podanym po „av”
Ograniczone czasy gramatyczneWszystkie czasy gramatyczne
Krótsza, zwięzła formaBardziej rozbudowana i elastyczna

📝 Kilka dodatkowych uwag

  • Niektóre czasowniki w norweskim nie mają strony biernej – np. czasowniki zwrotne (å sette seg, å kle på seg) lub czasowniki modalne same w sobie (kan, må, vil).

  • Stronę bierną warto ćwiczyć w kontekście – np. przekształcając zdania z aktywnego na bierne i odwrotnie.

  • Dobrze jest także słuchać norweskiego radia lub podcastów, by osłuchać się z naturalnym użyciem różnych form biernych.

📚 Podsumowanie

Strona bierna w norweskim może wydawać się trudna na początku, ale z czasem staje się naturalnym elementem języka – zwłaszcza jeśli chcesz mówić i pisać w sposób bardziej precyzyjny, obiektywny lub formalny. Warto opanować obie formy – zarówno S-passiv, jak i BLI-passiv, ponieważ każda z nich ma swoje zastosowanie i pomaga lepiej wyrazić to, co chcesz powiedzieć.

Kategorie
poziom B1-B2

Tryby warunkowe

TRYBY WARUNKOWE W JĘZYKU NORWESKIM

Tryby warunkowe to niezwykle przydatna część języka norweskiego, która pozwala wyrażać przypuszczenia, możliwości, życzenia oraz sytuacje zależne od określonych warunków. Choć dla wielu uczących się mogą one wydawać się skomplikowane, zrozumienie ich logiki znacząco ułatwia codzienną komunikację i pozwala na formułowanie bardziej złożonych wypowiedzi. W tym artykule przyjrzymy się, jak funkcjonują tryby warunkowe w języku norweskim, omówimy ich strukturę oraz pokażemy praktyczne przykłady zastosowania.
Jeśli mówimy o trybach warunkowych, nie można zapomnieć o spójnikach, wyrażających warunek. Najbardziej podstawowe to : – hvis – jeśli
– om – jeśli, czy
– dersom – jeśli (używane bardziej formalnie)

Zerowy tryb warunkowy (rzeczywisty)

Ten tryb opisuje sytuacje możliwe do spełnienia – coś, co może się wydarzyć, jeśli zostanie spełniony pewien warunek.

– W zdaniu występuje inwersja po przecinku!

Konstrukcja: Hvis + presens, presens

Hvis det regner, tar vi en paraply. – Jeśli będzie padać, weźmiemy parasol.
Hvis du har tid, kan vi gå på kino. – Jeśli masz czas, możemy pójść do kina.

1. TRYB WARUNKOWY (nierzeczywisty teraźniejszy)

Opisuje sytuacje hipotetyczne – coś, co mogłoby się wydarzyć, ale w rzeczywistości się nie dzieje.

– W zdaniu występuje inwersja po przecinku!

Konstrukcja: Hvis + preteritum, czasownik modalny + bezokolicznik

Hvis jeg hadde mer tid, ville jeg reist til Norge. – Gdybym miał więcej czasu (ale nie mam), pojechałbym do Norwegii.
Om hun var rik, kunne hun kjøpe en stor villa. –Gdyby była bogata (ale nie jest), mogłaby kupić dużą willę.

2 TRYB WARUNKOWY (nierzeczywisty przeszły)

Używany do mówienia o sytuacjach, które mogły się wydarzyć w przeszłości, ale się nie wydarzyły.
Opisuje coś, co było niemożliwe do zmiany, dlatego używamy czasu zaprzeszłego (pluskvamperfekt)

– W zdaniu występuje inwersja po przecinku!

Konstrukcja: Hvis + pluskvamperfekt, czasownik modalny + ha + perfektum partisipp

Hvis jeg hadde visst det, ville jeg ikke ha kommet. – Gdybym to wiedział, nie przyszedłbym. (ale nie wiedziałem i przyszedłem)
Dersom du hadde ringt, ville jeg ha svart. – Gdybyś zadzwonił, odebrałbym (nie zadzwoniłeś i nie odebrałem)

SKRÓCONE FORMY

Każde ze zdań warunkowych, można zapisać bez spójnika i rozpoczynając od czasownika.

Hadde jeg visst det, ville jeg ikke ha kommet. – Gdybym to wiedział, nie przyszedłbym.
Hadde vi vunnet i lotto, kunne vi ha reist verden rundt. – Gdybyśmy wygrali na loterii, moglibyśmy podróżować dookoła świata.
Var jeg deg, ville jeg sagt sannheten. – Gdybym był tobą, powiedziałbym prawdę.

Kategorie
poziom A1-A2 słownictwo

Zdrowie i nawyki

HELSE, SUNNE OG UNSUNNE VANER

I. Choroby, dolegliwości i symptomy

  • Jeg har vondt i hele kroppen. – Boli mnie całe ciało. 
  • Jeg har en hodepine. – Boli mnie głowa. 
  • Jeg har vondt i magen (lub en magepine). – Boli mnie brzuch. 
  • Jeg er syk. – Jestem chory.
  • Jeg er forkjølet. – Jestem przeziębiony. 
  • Jeg har allergi. – Mam alergię.

Feber - Gorączka

Gdy mamy gorączkę mamy podwyższoną temperaturę, boli nas głowa i doskwiera nam uczucie gorąca i zimna jednocześnie. Mogą pojawiać się dreszcze i poty. Jak to powiedzieć po norwesku?

Jeg har feber, så jeg har høy temperatur (wysoką temperaturę) og føler meg varm og kald samtidig. Jeg har hodepine (ból głowy) eller migrene. Jeg har frysninger (dreszcze) og svetter.

Influensa - Grypa

Gdy mamy grypę jesteśmy osłabieni, występuje gorączka i szybko się męczymy. Innymi symptomami może być kaszel, katar lub zatkany nos i ból gardła. Jak powiedzieć to po norwesku?

 

Jeg har influensa, så jeg er svekket (osłabiony) og jeg blir fort sliten (szybko się męczę). Jeg har også rennende nese (katar) og hoste (kaszel). Noen ganger har jeg tett nese (zatkany nos) og vondt i halsen (ból gardła).

Matallergi - Alergia, zatrucie pokarmowa

Najczęstszymi symptomami zatrucia pokarmowego są bóle brzucha, wymioty, nudności, odwodnienie i biegunka. Po norwesku powiemy to następująco…

Jeg har matallergi, så jeg har vondt i magen og jeg kaster opp hele tiden (cały czas wymiotuję). Jeg har kvalme (nudności) og diaré (biegunka). Men det verste er at jeg er dehydrert (odwodnienie).

INNE PRZYDATNE WYRAŻENIA

  • Hvordan føler du deg? – Jak się czujesz?
  • Jeg føler meg dårlig. – Kiepsko się czuję.
  • Jeg ser blek ut. – Wyglądam blado.
  • Å gå til legen. – Iść do lekarza
  • Å holde sengen og slappe av. – Zostać w łóżku i odpoczywać.
  • God bedring! – Zdrówka!

II. Sunne vaner - Zdrowe nawyki

  • Å drikke mye vann. – Pić dużo wody.
  • Å spise mye grønnsaker og frukt. – Jeść dużo warzyw i owoców.
  • Å ha et balansert kosthold. – Mieć zbilansowaną dietę.
  • Å ta vitaminer. – Zażywać witaminy.
  • Å trene. – Ćwiczyć. 
  • Å sove 8 timer om dagen. – Spać 8 godzin dziennie.
  • Å slappe av. – Odpoczywać. 
  • Å lese bøker og utvikle seg mentalt. – Czytać książki i rozwijać się umysłowo.
  • Å ikke stresse. –  Nie stresować się.

III. Unsunne vaner - Niezdrowe nawyki

  • Å røyke. – Palić (papierosy).
  • Å drikke mye alkohol. – Pić dużo alkoholu.
  • Å spise fast food. – Jeść „śmieciowe” jedzenie.
  • Å forsømme hygienen. – Zaniedbywać higienę.
  • Å bruke for mye mobil eller pc. – Używać za dużo telefonu i komputera.
  • Å isolere seg fra andre mennesker. – Izolować się od ludzi.
Kategorie
kultura

Nynorsk vs. Bokmål – co warto wiedzieć o dwóch wersjach j.norweskiego?

W Norwegii język to temat, który potrafi zaskoczyć. Wiele osób myśli, że Norwegowie mówią w jednym języku, ale w rzeczywistości mają dwa oficjalne warianty: nynorsk i bokmål. Oba są używane w codziennym życiu, ale mają sporo różnic, które warto poznać, zwłaszcza jeśli planujesz wyjazd do Norwegii lub naukę tego języka.

Dwa warianty

Bokmål – czyli „język książkowy” – to forma, która jest najczęściej spotykana. W dużych miastach, w szkołach i mediach przeważa właśnie bokmål. Wygląda na to, że Norwegowie po prostu polubili duński sposób pisania, bo bokmål ma korzenie w języku duńskim.

Z kolei nynorsk, czyli „nowy norweski”, to wersja, która powstała w XIX wieku. Kiedy Norwegowie zaczęli szukać własnego, bardziej „norweskiego” standardu, sięgnęli po dialekty, które były używane w różnych częściach kraju. Nynorsk stawia na bardziej tradycyjny i „czysty” język.

Co tak naprawdę je różni?

  1. Słownictwo: Bokmål ma sporo słów zapożyczonych z duńskiego, więc niektóre wyrazy brzmią znajomo, jeśli znasz inne języki germańskie. Nynorsk natomiast trzyma się słów, które pochodzą z norweskich dialektów – więc czasem może brzmieć trochę bardziej archaicznie. Oto przykłady słów które w obu wersjach brzmią podobnie, oraz które zupełnie się od siebie różnią:
    Na przykład „woda” to vann w obu wersjach, ale „jeść” to w bokmål to å spise, a w nynorsk å ete/å eta

  1. Gramatyka: Nynorsk ma trochę bardziej skomplikowaną gramatykę. Zamiast jednej formy dla czasowników w różnych osobach, w nynorsk mamy różne końcówki. Na przykład „byłem” to w bokmål jeg har vært, a w nynorsk eg har vore.

Subtelne różnice można zauważyć także w odmianie czasowników. Na przykład czasownik „marzyć” w czasie przeszłym Preteritum w bokmål to drømte, natomiast w nynorsk to drøymde.

  1. Wymowa: Wymowa obu wersji jest bardzo zbliżona, ale można usłyszeć różnice, zwłaszcza w małych miasteczkach. Nynorsk często jest mówiony w zachodniej Norwegii, a jego wymowa bywa nieco bardziej „surowa” i archaiczna, co może być ciekawe dla osób, które znają już podstawy języka.

Który wariant wybrać?

Jeśli chcesz dogadać się z większością Norwegów, to bokmål jest najprostszym wyborem. Większość tekstów w internecie, książek i filmów będzie w bokmålu, więc jeśli zależy ci na nauce języka codziennego, to będzie ci łatwiej zacząć właśnie od niego.

Jednak jeśli chcesz poczuć prawdziwą norweską tradycję i głębiej zanurzyć się w język, to warto poznać trochę nynorsk. Jest szczególnie popularny na zachodnich wybrzeżach Norwegii, a wiele osób w małych miejscowościach nadal posługuje się nim na co dzień.

W każdym razie, niezależnie od tego, którą wersję wybierzesz, warto wiedzieć, że oba warianty mają swoje miejsce w życiu Norwegów. Mówiąc jednym lub drugim, zawsze będziesz w stanie porozumieć się ze wszystkimi.

Kategorie
kultura

Norweski slang cz.II

Norweski slang cz.II

Slang jest nieodłączną częścią każdego języka, dlatego ważnym jest żeby znać chociaż kilka wyrażeń, aby odnaleźć się wśród norweskiego towarzystwa lub nawet oglądając norweski serial. Poniżej przedstawiamy kilka podstawowych wyrażeń slangowych.

Pozytywne wyrażenia slangowe

NOPLPrzykładTłumacenie
Skjerr’a?Co tam? (skrót od Hva skjer a?)Skjerr’a bro?Co tam, ziom?
AssNo wiesz/Serio (często na końcu zdania)Det var digg, ass!To było świetne, serio!
SeffOczywiście (skrót od selvfølgelig)Seff kommer jeg!Oczywiście, że przyjdę!
MædMega/ bardzoDen konserten var mæd bra!Ten koncert był mega dobry!
RåttKozacko! / ZajebiścieDu kjøpte et nytt hus? Rått!Kupiłeś nowy dom? Kozacko!
Å være giraByć podekscytowanymJeg er sykt gira for møte i kveld!Jaram się mega na dzisiejsze spotkanie!

Negatywne wyrażenia slangowe
NOPLPrzykładTłumacenie
BlakkSpłukanyJeg er helt blakkJestem całkiem spłukany
RævaDo dupyDet var helt ræva!To było totalnie do dupy!
SkitBeznadziejne (dosł. „gówno”)Den filmen var skit!Ten film był beznadziejny!
HæsligOhydne, odpychająceMaten smakte hæslig!Jedzenie smakowało ohydnie!
TeitGłupi, irytującyHan er så teit!On jest tak głupi!
Kødder du?Jaja sobie robisz?– Vi kjøpte en ny bil- Kødder du?– Kupiliśmy nowe auto -Jaja sobie ze mnie robisz?
Studenckie wyrażenia slangowe
NOPLPrzykładTłumaczenie
PuggeWkuwać na egzaminJeg må pugge hele natta!Muszę wkuwać całą noc!
StrøkOblać egzaminJeg strøk på matten!Oblałem matmę!
NoiaPanika / StresJeg får helt noia av eksamen!Dostaję totalnej paniki przez egzamin!
DritingsZalany/ bardzo pijanyHan var dritings i går!On był wczoraj totalnie zalany!
PensumhelveteTona materiałówJeg drukner i pensumhelvete…Tonę w tej masie materiału…
Kategorie
kultura

Norwegia – 7 Miejsc, Które Musisz Zobaczyć

Norwegia to kraj pełen kontrastów – od spektakularnych fiordów i lodowców po nowoczesne miasta i historyczne zabytki. Jeśli marzysz o podróży do tego skandynawskiego raju, oto 7 miejsc, które warto uwzględnić w swoim planie!

1. Geirangerfjord – Klejnot UNESCO

Geirangerfjord to jeden z najbardziej znanych fiordów Norwegii, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jego strome klify, intensywnie zielone zbocza i wodospady sprawiają, że wygląda jak z bajki. 

Najciekawsze atrakcje:
✔ Wodospady Siedem Sióstr (De Syv Søstrene) – siedem strumieni spływających w dół klifu tworzy niesamowity widok.
✔ Rejs po fiordzie – możesz podziwiać fiord z pokładu statku lub w bardziej aktywnej wersji – kajakiem.
✔ Dalsnibba (1500 m n.p.m.) – jeden z najlepszych punktów widokowych w Norwegii, z którego zobaczysz fiord w całej okazałości.
✔ Droga Orłów (Ørnevegen) – kręta trasa z 11 ostrymi zakrętami, prowadząca do spektakularnego punktu widokowego Ørnesvingen.

 

2. Oslo – Stolica kultury i nowoczesności

Oslo to dynamiczna stolica Norwegii, która łączy nowoczesność z historią. Jest pełna zieleni, otoczona wodą i oferuje mnóstwo atrakcji dla miłośników kultury.

Co warto zobaczyć?
✔ Opera w Oslo – imponujący, nowoczesny budynek nad wodą. Można spacerować po jego dachu i podziwiać widok na fiord.
✔ Muzeum Muncha – nowa siedziba muzeum poświęconego twórczości Edvarda Muncha, twórcy słynnego „Krzyku”.
✔ Muzeum Łodzi Wikingów (obecnie zamknięte, otwarcie nowego Vikingtidsmuseet w 2026 r.) – zawiera najlepiej zachowane na świecie łodzie wikingów, liczące ponad 1000 lat.

3. Bergen – Kolorowe serce Norwegii

Bergen, drugie co do wielkości miasto Norwegii, to urocze miejsce otoczone górami i fiordami. Jest znane z deszczowego klimatu, ale także z niesamowitej atmosfery i kolorowej architektury.

Główne atrakcje:
✔ Bryggen – historyczna dzielnica handlowa z charakterystycznymi, drewnianymi domkami, wpisana na listę UNESCO.
✔ Targ rybny – spróbujesz tu świeżych owoców morza, w tym krabów królewskich i wędzonego łososia.
✔ Fløyen – wjedź kolejką Fløibanen na wzgórze Fløyen i podziwiaj panoramę miasta.

4. Lofoty – Norwegia w wersji pocztówkowej

Lofoty to jeden z najbardziej malowniczych regionów Norwegii – ostre szczyty górskie wyrastają prosto z morza, a wioski rybackie wyglądają jak z pocztówki.

Najważniejsze atrakcje:
✔ Reine – najpiękniejsza wioska Norwegii – słynne czerwone domki na tle gór.
✔ Plaża Haukland – białe piaski i turkusowa woda przypominają tropiki!
✔ Trekking na Reinebringen – widok z tego szczytu to jeden z najbardziej ikonicznych krajobrazów Norwegii.
✔ Zorza polarna (zima) i słońce o północy (lato) – Lofoty są idealnym miejscem do obserwacji tych zjawisk.

5. Tromsø – Arktyczna stolica Norwegii

Tromsø to największe miasto za kołem podbiegunowym i jedno z najlepszych miejsc na świecie do obserwacji zorzy polarnej.

Co warto zobaczyć?
✔ Polaria – interaktywne muzeum o Arktyce, gdzie można zobaczyć m.in. karmienie fok.
✔ Arktyczna Katedra – nowoczesna świątynia o unikalnej architekturze.
✔ Rejs w poszukiwaniu wielorybów – zimą można tu zobaczyć humbaki i orki.

6. Prekestolen – Skalny balkon nad fiordem

Prekestolen to jedna z najsłynniejszych atrakcji Norwegii. To ogromna, płaska skała, która wznosi się 604 metry nad Lysefjordem.

Jak tam dotrzeć?
✔ Wędrówka trwa ok. 4 godziny w obie strony i nie wymaga specjalnych umiejętności.
✔ Najlepsze widoki są o wschodzie słońca, gdy nie ma tłumów.

Ciekawostka: W 2018 roku Prekestolen pojawił się w hollywoodzkim filmie „Mission: Impossible – Fallout” jako miejsce finałowej sceny walki!

7. Stavkirke – Średniowieczne kościoły klepkowe

Najbardziej znane:
✔ Urnes stavkirke (UNESCO) – najstarszy (ok. 1130 r.), z pięknymi rzeźbieniami.
✔ Borgund stavkirke – najlepiej zachowany, wygląda jak budowla z fantasy.

Ciekawostka: Wiele kościołów klepkowych ma rzeźbienia przypominające smoki – to nawiązanie do mitologii nordyckiej.

Masz już swoje ulubione miejsce w Norwegii? A może któreś z tych miejsc jest na Twojej liście marzeń?

Kategorie
słownictwo

Pory roku po norwesku – årstider

Zanim zaczniemy poznawać pory roku, koniecznie musimy wiedzieć, jak nazywają się poszczególne miesiące.

januar – styczeń
februar – luty
mars – marzec
april – kwiecień
mai – maj
juni – czerwiec
juli – lipiec
august – sierpień
september – wrzesień
oktober – październik
november – listopad
desember – grudzień

Vår - Wiosna

Kalendarzowa wiosna rozpoczyna się 21 marca, charakteryzuje się tym, że wszystkie rośliny budzą się do życia a dni robią się coraz cieplejsze i dłuższe. Jak więc określać wiosenną pogodę po norwesku? Oto kilka propozycji:

 

  • Det blir varmere ute. – Robi się cieplej na zewnątrz.
  • Dagene blir lengre. – Dni stają się dłuższe.
  • Sola skinner. – Świeci słońce.
  • Alle planter blomstrer/poller. – Wszystkie rośliny kwitną/pylą.
  • Himmelen er skyfri. – Niebo jest bezchmurne.

Sommer - Lato

Kalendarzowe lato zaczyna się 22 czerwca i większość kojarzy je ze słońcem, wysokimi temperaturami, upałami ale i burzami. Jak to powiedzieć po norwesku?

 

  • Det er varmt ute. – Jest gorąco/upalnie na zewnątrz.
  • Nettene blir kortere. – Noce stają się krótsze.
  • Det er et solrikt vær. – Jest słoneczna pogoda.
  • Det er en storm med lyn. – Jest burza z piorunami.
  • Oppholdsvær – Susza
  • Et hagl – Grad
  • En regnbue – Tęcza
  • Sola steker. – Słońce pali/ Żar leje się z nieba.

W języku norweskim, jak i w polskim mamy idiom pasujący do letniej pogody: 

„Etter regn kommer sol”. – „Po deszczu wychodzi słońce”.

 

Høst - Jesień

Kalendarzowa jesień zaczyna się 23 września i jej cechą charakterystyczną są kolorowe, opadające liście i ciągłe ulewy. Oto kilka wyrażeń związanych z jesienną pogodą:

 

  • Det regner. – Pada deszcz.
  • Det er et regnskyll. – Jest ulewa.
  • Det tordner. – Grzmi.
  • Vinden blåster. – Wieje wiatr.
  • Et regnvær. – Deszczowa pogoda.
  • En overskyet himmel. – Zachmurzone niebo.
  • En tåke – Mgła

Idiom świetnie pasujący do jesiennej pogody, który po polsku brzmi „Leje jak z cebra” to po norwesku „Det regner katter og hunder”.

Vinter - Zima

Kalendarzowa zima zaczyna się 22 grudnia i pewnie dla wielu z was jest to najmniej ulubiona poru roku. Dni robią się krótsze i zimniejsze, a do tego pada śnieg. Na szczęście det blir vår etterpå:)

 

  • Det snør. – Pada śnieg.
  • Det er kaldt. – Jest zimno.
  • Dagene blir kortere. – Dni stają się krótsze.
  • Dagene blir mørkere fortere. – Dni stają się szybciej ciemniejsze.
  • Snøvær – Śnieżna pogoda
  • Et snødrev – Śnieżyca
  • Et snøfokk – Zamieć śnieżna
  • En snøfonn – Zaspa śnieżna
  • Sludd – Deszcz ze śniegiem

Inne, przydatne wyrażenia

Hvordan er været? – Jaka jest pogoda?

Hvor mange grader er det? – lIe jest stopni?

Hva er temperaturen? – Jaka jest temperatura?

Temperaturen er lav/høy. – Temperatura jest niska/wysoka.

Trykket er høyt/lavt. – Ciśnienie jest wysokie/niskie.

Kategorie
kultura

Liczebniki w języku norweskim

I. Liczebniki główne (zwykłe)

Liczebniki główne w języku norweskim odpowiadają polskim liczebnikom typu “jeden”, “dwa”, “trzy” itd.

Podstawowe liczebniki główne:

0 – null 
1 – én / ett
2 – to
3 – tre
4 – fire
5 – fem
6 – seks
7 – sju (lub syv)
8 – åtte
9 – ni
10 – ti
11 – elleve
12 – tolv
13 – tretten
14 – fjorten
15 – femten
16 – seksten
17 – sytten
18 – atten
19 – nitten
20 – tjue

Dziesiątki i większe liczby:

30 – tretti (lub tredve)
40 – førti
50 – femti
60 – seksti
70 – sytti
80 – åtti
90 – nitti
100 – hundre
1000 – tusen

Zasady użycia liczebników głównych

  • Liczebnik „én” używa się dla rzeczowników rodzaju męskiego i żeńskiego, a „ett” dla rodzaju nijakiego.
  • Liczebniki od 21 wzwyż tworzy się, łącząc dziesiątki i jedności, np.:
    21 – tjueén
    35 – trettifem
    98 – nittiåtte

II. Liczebniki porządkowe

Liczebniki porządkowe odpowiadają polskim liczebnikom typu “pierwszy”, “drugi”, “trzeci” itd.

 

Podstawowe liczebniki porządkowe:

1 – første
2 – andre
3 – tredje
4 – fjerde
5 – femte
6 – sjette
7 – sjuende (lub syvende)
8 – åttende
9 – niende
10 – tiende
11 – ellevte
12 – tolvte
13 – trettende
14 – fjortende
15 – femtende
16 – sekstende
17 – syttende
18 – attende
19 – nittende
20 – tjuende

Liczebniki porządkowe dla większych liczb

  • Tworzy się je, dodając końcówkę -ende do liczebników głównych (do 20 włącznie), np.:
    30. trettiende
    40. førtiende
    100. hundrede
  • Od 21 wzwyż stosuje się -ende dla ostatniej liczby w kombinacji, np.:
    21. tjueførste
    35. trettifemte
    98. nittiåttende

Zasady użycia liczebników porządkowych

  • Używa się ich z rodzajnikiem określonym, np.:
    „Den første bilen” – Pierwszy samochód
    „Det andre huset” – Drugi dom
  • W skrócie zapisuje się je jako cyfrę z kropką, np.:
    1. (første), 2. (andre), 3. (tredje)

Filmiki, które na przydadzą Ci się, w nauce liczebników:

Karense – Tall på norsk

Tall på norsk: Lær å telle fra 1 til 1 000 000 enkelt!

Norsk Na spółka z o.o.
ul. Główna 45A,
57-350 Kudowa-Zdrój
REGON: 522935420
NIP: 8831874823

Facebook Instagram Youtube Tiktok

Korzystając z tej strony akceptujesz postanowienia regulaminu i oświadczasz, że zapoznałeś się z polityką prywatności.

Copyright © 2023 Norsk nå | created by logotype.png.studio

Norsk Nå
Powered by  Zgodności ciasteczek z RODO
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.